21-10-2008
zmieñ rozmiar tekstu
A+ A-
Ma³e dzieci - ma³y k³opot, du¿e dzieci - du¿y k³opot. Z tym stwierdzeniem zgadza siê wiêkszo¶æ rodziców, niezale¿nie od tego, czy ich pociechy maj± dwa czy trzydzie¶ci dwa lata. Wydawaæ by siê mog³o, ¿e z chwil±, gdy nasze dzieci staja siê doros³e, spada nam z barków wiêkszo¶æ rodzicielskich obowi±zków, ale czy tak jest naprawdê?
Pierwsza sprawa: utrzymanie. Wed³ug obowi±zuj±cego w Polsce prawa na rodzicach ci±¿y obowi±zek alimentacyjny wobec dzieci, które nie s± w stanie utrzymaæ siê samodzielnie. W praktyce oznacza to, ¿e dziecko, które ma 18 lat, ale jeszcze siê uczy lub szuka pracy, a jego ¶rodki finansowe nie wystarczaj± na utrzymanie, mo¿e za¿±daæ od rodziców alimentów. Rodzice musz± tak¿e zaspokajaæ potrzeby doros³ych dzieci w zale¿no¶ci od ich usprawiedliwionych potrzeb oraz ze wzglêdu na w³asne mo¿liwo¶ci finansowe. Je¿eli dziecko ma mê¿a lub ¿onê, to oni s± zobowi±zani do pokrywania kosztów utrzymania wspó³ma³¿onka, ale w przypadku, gdy – jak to czêsto bywa – oboje m³odzi nie pracuj±, ale ucz± siê lub studiuj± – ka¿de z nich mo¿e za¿±daæ alimentów od swoich rodziców.
Sprawa druga: prawo do wspólnego mieszkania. Je¶li doros³e dziecko mo¿e siê samodzielnie utrzymywaæ, jego rodzice wcale nie musz± zgadzaæ siê na wspólne mieszkanie w ich domu. Inaczej jest w przypadku, gdy dziecko znajduje siê w trudnej sytuacji – wtedy brak zgody na wspólne zamieszkanie jest oceniany przez s±d jako niezgodny z zasadami wspó³¿ycia spo³ecznego i w takich sprawach zazwyczaj staje on po stronie dziecka. Warto przy tym pamiêtaæ, ¿e doros³e dziecko mieszkaj±ce razem z rodzicami ma obowi±zek pomagaæ im w prowadzeniu gospodarstwa domowego, a je¶li ma dochody z w³asnej pracy, powinno „dok³adaæ siê” do wspólnego rodzinnego bud¿etu.
Kwestia trzecia: prawo do maj±tku. Doros³e (ale tak¿e nieletnie) dziecko nie ma ¿adnego prawa do maj±tku swoich ¿yj±cych rodziców. Je¿eli dziel± oni maj±tek (np. po rozwodzie) nie musz± braæ pod uwagê swoich dzieci, dziel± maj±tek tak, jak chc± albo tak, jak postanowi s±d.
Kwestia czwarta: prawo do maj±tku po ¶mierci rodziców. Dzieci s± jednymi z podstawowych spadkobierców ustawowych, dlatego te¿ w przypadku, gdy zmar³y rodzic dokona w testamencie zapisu osobie nie bêd±cej tzw. spadkobierc± ustawowym dziecko ma prawo domagaæ siê od niej tzw. zachowku. Jego wysoko¶æ stanowi po³owê sumy, jak± dziecko otrzyma³oby na mocy dziedziczenia ustawowego. Dziecko, które otrzyma zachowek, nie jest w ¶wietle prawa spadkobierc±, wiêc na przyk³ad nie odpowiada za d³ugi spadkowe.
Kwestia pi±ta: podzia³ maj±tku. Wielu rodziców dokonuje darowizn na rzecz swoich dzieci: przepisuje na nich mieszkanie, dom czy samochód. Warto jednak pamiêtaæ, ¿e w ¶wietle obowi±zuj±cych przepisów ¿aden cz³owiek nie musi sporz±dzaæ testamentu, nie musi te¿ za ¿ycia dzieliæ swojego maj±tku. Rodzice robi± to g³ównie dlatego, aby zaoszczêdziæ swoim dzieciom „ci±gania siê po s±dach” po ich ¶mierci. Je¿eli jednak obawiamy siê, ¿e po dokonaniu darowizny zostaniemy wyrzuceni z w³asnego domu, zadbajmy o odpowiedni zapis (tzw. do¿ywocie) w akcie darowizny, albo po prostu... nie dajmy siê namówiæ na jej dokonanie.