Najnowsze badania pokazują smutną prawdę o stanie finansów polskich gospodarstw domowych. Ponad połowa Polaków (60%) przyznaje się, że w ogóle nie oszczędza, a połowa (49%) nie robi nic, aby powiększyć swoje przyszłe świadczenia emerytalne.
Specjaliści ze Związku Firm Doradztwa Finansowego podkreślają, że w porównaniu z krajami rozwiniętymi Polska ma skromne tradycje oszczędzania. Według badań przedstawionych przez Centrum im. Adama Smitha, większość Polaków - 72 %- uważa, że to Państwo powinno zapewnić im świadczenia na odpowiednim poziomie, natomiast tylko 16 % uważa, że należy podejmować działania w kierunku poprawienia swojej sytuacji na emeryturze.
Jacek Dziadak, Członek Zarządu ZFDF, Dom Kredytowy Notus:- Polacy nie oszczędzają, ponieważ nie wykształciła się u nas taka tradycja. Reguły wolnorynkowej gospodarki, stabilny rozwój gospodarczy oraz niska inflacja to nowe czynniki w polskiej rzeczywistości. Okres socjalizmu wykształcił w społeczeństwie postawę nastawioną na natychmiastowe przeznaczenie wypracowanych dochodów na konsumpcję. W świadomości Polaków brakuje przekonania, że oszczędzanie w dzisiejszych czasach jest konieczne aby zapewnić sobie i swojej rodzinie stabilną przyszłość.
Oszczędzanie na emeryturę jest niezbędne z uwagi na niewydolność polskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Opiera się on bowiem na pewnej umowie społecznej, w ramach której dziś pracujący utrzymują osoby będące na emeryturze. To wszystko ma sens, jeśli pracujących jest więcej niż pobierających świadczenia. Ale w Polsce sytuacja demograficzna dramatycznie się zmienia.
Obecnie przybywa bowiem osób w wieku emerytalnym, a zmniejsza się liczba osób pracujących. Jak prognozują demografowie, już w 2035 roku, na jednego emeryta przypadać będzie już nie trzech, a tylko dwóch pracujących. Proces starzenia się społeczeństwa doprowadzi do tego, że emerytury gwarantowane przez Państwo będą coraz niższe.
Specjaliści z ZFDF przekonują, że tych, którzy nie oszczędzają na swoją emeryturę może czekać przykra niespodzianka. Dotychczasowy poziom ich życia znacznie się obniży. Przeciętne świadczenie emerytalne wypłacane z I i II filaru systemu emerytalnego, będzie stanowić 40-60 proc. ostatniej pensji. Przy czym średnia emerytura kobiet będzie o wiele niższa.
Inwestowanie Kapitału Emerytalnego - czyli IKE po polsku
Mateusz Ostrowski, analityk Open Finance:- Inwestując oszczędności, albo ich część, można uzbierać większy kapitał. Odkładając regularnie 5-10 proc. zarobków, przy ostrożnym założeniu, że średnia stopa zwrotu w skali roku wyniesie 4-5 proc., obecny 24-latek ma szansę niemal podwoić swoją przyszłą emeryturę.
Najpopularniejszą formą odkładania kapitału na emeryturę jest IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne. Taki rachunek pozwoli nam na długoterminowe odkładanie kapitału i wypłatę zgromadzonej sumy, kiedy przejdziemy już na emeryturę.
IKE nie podlegają „podatkowi Belki", a poza tym są chronione przez przepisy prawne. Oszczędności zgromadzone na koncie emerytalnym należą do wpłacającego i żadne decyzje rządowe zmieniające system ubezpieczeń społecznych nie mogą ich odebrać.
IKE jest produktem bardzo elastycznym, ponieważ nie ma żadnego „harmonogramu wpłat". Przyszły emeryt wpłaca na rachunek taką sumę, jaką dysponuje w danym momencie, może także zawiesić wpłaty i z reguły nie generuje to dla niego żadnych dodatkowych kosztów.
Dodatkowo, można zlikwidować IKE w dowolnym momencie i wybrać zgromadzoną tam sumę. Trzeba jednak pamiętać, że wtedy będziemy podlegać 19% podatkowi od oszczędności - tak jak przy zwykłych lokatach.
Form oszczędzania w ramach IKE jest wiele. Możesz je traktować jako zwykłą lokatę, możesz także wybrać fundusz inwestycyjny. Umowa o prowadzenie IKE zawierana jest pomiędzy oszczędzającym a jedną z czterech grup instytucji finansowych:
1) bankiem - w formie rachunku lub lokaty bankowej,
2) funduszem inwestycyjnym - w formie inwestycji w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych,
3) ubezpieczycielem - w formie polisy na życie z funduszem kapitałowym,
4) przedsiębiorstwem maklerskim - w formie rachunków papierów wartościowych.
Aktualna sytuacja na rynku spowodowała znaczny spadek zainteresowania produktami inwestycyjnymi. Jednak specjaliści ze Związku Firm Doradztwa Finansowego przekonują, że obecny czas jest odpowiedni, by rozpocząć inwestycje długoterminowe. Należy jednak wybierać takie formy oszczędzania, które zapewnią nam bezpieczeństwo.
Fot. © emar - Fotolia.com